عربی سلام

خدا رو شکر تونستیم قراری که با هم گذاشته بودیم -مقدمات کلیدی- رو به سرانجام برسونیم. ازین به بعد میتونیم وارد حوزه اصلی یادگیری بشیم .

مبحثی که امروز قراره با هم کار کنیم ، مربوط به (تمیز) هست.

نکته ی رو کَم کُنی :

خیلیا چون خیلی راحت تره ، میگن تمیز ؛ ولی اصلش تمییزه بر وزن تفعیل ؛ یعنی متمایز کردن ؛ کار تمیز ، رفع ابهامه ؛ یعنی یک چیزی رو متمایز میکنه و از ابهام درمیاره. پس چون راحته ما هم میگیم تمیز ولی منظورمون همون تمییزه.

تمیز : 

تمیز اسمی است جامد ، نکره و منصوب که از جمله یا اسم قبل خودش رفع ابهام میکنه.

انواع تمیز :

۱) تمیز نسبت :

تمیزی که از جمله قبل خودش رفع ابهام میکنه و معمولا پس از اسم تفضیل (أفعَل) میاد.

مثال : 

عَلیٌ اَکثرُ مِنّی عَقلاً : علی از نظر عقل از من بیش تر است (عقل علی از من بیش تر است)

در مثال بالا ، عِلماً تمیز نسبته. چرا ؟ چون اسمه ، جامده ، نکرست ، منصوبه و از عبارت قبل خودش رفع ابهام کرده.

نکته ترجمه :

در ترجمه تمیز نسبت ، معمولا از این عبارت ها استفاده میشه : از نظرِ ، از لحاظِ ، ...

اگه بخوایم تمیز رو طبق این نکته ای که گفتیم ترجمه کنیم خیلی جالب نمیشه (ترجمه اول مثال بالا) ؛ برای همین باید سعی کنیم اون رو به صورت یه جمله روان و  معنادار ترجمه کنیم. (ترجمه دوم مثال بالا)

اصل تمیز :

وقتی میگیم اصل تمیز نسبت ، یعنی اون تمیز در اصل چی بوده . مبتدا بوده ؟ فاعل بوده ؟ یا مفعول بوده ؟ پس تمیز در اصل ، مبتدا یا فاعل یا مفعول بوده ؛ بنابراین می تونیم تمیز رو به صورت مبتدا یا فاعل یا مفعول ترجمه کنیم.

برای این که بتونیم تشخیص بدیم تمیز در اصل چی بوده ، راه حل زیر خیلی میتونه کمک کنه.

۱- مبتدا : تمیز نسبت در جمله ی اسمیه ، مبتداست.

عَلیٌ اَکثَرُ منّی عَقلاً : علی از نظر عقل از من بیش تره.

۲- فاعل : تمیز نسبت در جمله ی فعلیه ای که فعلش لازم است ، در اصل فاعل بوده.

حَسُنَ التّلمیذُ خُلقاً : دانش آموز از لحاظ خلق ، نیکو شد.

در مثال بالا ، تمیز نسبت در جمله ی فعلیه ای به کار رفته که فعلش لازمه. پس تمیز نسبت در اصل ، فاعل بوده ---> حَسُنَ خُلقُ التّلمیذِ : اخلاق دانش آموز نیکو شد.

۳ - مفعول : تمیز در جمله فعلیه ای که فعلش متعدی است ، در اصل مفعول بوده.

حَصَدنا الاَرضَ قَمحاً : زمین را از نظر گندم دِرو کردیم !

تمیز نسبت در مثال بالا ، در جمله ی فعلیه ای اومده که فعلش متعدیه. پس تمیز در اصل ، مفعول بوده ---> حَصَدنا قَمحَ الارضِ : گندم زمین را درو کردیم.

نکته :

فقط تمیز نسبت اصل داره ؛ تمیز مفرد این گونه نیست.

2) تمیز مفرد :

تمیزی که از اسم قبل خودش (وزن ، پیمانه ، مساحت ، عدد) رفع ابهام می کنه.

وزن --->  اِشتَرَیتُ کیلوَینِ تفّاحاً : دو کیلو سیب خریدم.

پیمانه ---> شَرِبتُ کوباً شایاً : یک فنجان چای نوشیدم.

مساحت ---> اِشتَرَیتُ مِتراً قُماشاً : یک متر پارچه خریدم.

عدد ---> اِشتَرَیتُ أحَدَ عَشَرَ کتاباً : یازده کتاب خریدم.

نکته :

تمیز وزن و پیمانه و مساحت می تونه با «مِن» هم بیاد. ولی در این صورت دیگه تمیز محسوب نمیشه ؛ بلکه مجرور به حرف جَرّه.

وزن --->  اِشتَرَیتُ کیلوَینِ مِنَ التفّاحِ.

پیمانه ---> شَرِبتُ کوباً مِنَ الشایِ.

مساحت ---> اِشتَرَیتُ مِتراً مِنَ القُماشِ.

جواب: گزینه 1 درسته.

آثاراً اسم جامد نکره منصوبه که ابهام اکثر را برطرف کرده. پس تمیزه.

«آن دانشمند معروف ، از نظر آثار علمی بیش ترین دانشمندانه ! » ( آثار علمی آن دانشمند معروف ، بیش از دیگر دانشمندانه )

دانلود PDF
حجم: 252 کیلوبایت